Zweepslagen en bromtonen
Zaterdag 27 mei geeft het Streep-ensemble een eenmalig concert in het kerkje van Schurega (Jubbega). Dit ensemble bestaat uit dertien muzikanten: tien draailier- en doedelzakspelers, begeleid door piano, basgitaar en percussie. Voor deze unieke bezetting schreef de Nijmeegse componist Theo Hoek de compositie Streep. Rondom deze compositie speelt het Streep-ensemble een programma van grotendeels hedendaagse composities, zowel in voltallige bezetting, als ook in kleinere samenstellingen.
Draailieren en doedelzakken zijn, hoewel totaal verschillend van bouw en uiterlijk, qua klank verwant. Beide instrumenten brengen een of meer continue tonen voort, de altijd klinkende bourdons. Bourdons zijn de grondtonen, de fundering van een compositie waarbinnen de melodie positie kiest.
Een draailier is een strijkinstrument. De snaren worden aangestreken, niet door een strijkstok, maar door een wiel dat door middel van een zwengel wordt rondgedraaid. Een klavier maakt het spelen van een melodie mogelijk. Een van de bourdonsnaren loopt over een losse kam; de bespeler kan hiermee door een speciale draaitechniek ritmische zweepslagen produceren.
De doedelzak is een blaasinstrument met een luchtreservoir (de zak). In de zak zijn een speelpijp en een of meerdere bourdonpijpen bevestigd. In elk van die pijpen zit een riet (enkel of dubbel) dat in trilling gebracht wordt als de lucht uit de zak in de pijpen geperst wordt.
Het concertprogramma van Streep geeft een beeld van bourdonmuziek door de eeuwen heen, met de nadruk op eigentijdse muziek. Hoofdmoot is de spectaculaire compositie 'Streep' van de Nijmeegse componist Theo Hoek. Zijn specialiteit is het toonzetten van Nederlandse poëzie; dat deed hij diverse cd’s lang met zijn eigen ensemble Hoek van Holland en recent met Gemengde Noten. Dankzij financiële steun van het ThuiskopieFonds en Compam/Unisono kon Theo Hoek in staat gesteld worden om speciaal voor dit ensemble een zevendelig stuk te schrijven, Streep, waarbij het gelijknamige gedicht van Toon Tellegen het uitgangspunt was. De luchtige, maar ook een tikkeltje weemoedige vocale vertolking van dat gedicht in het middendeel vormt een rustpunt tussen de omringende, vaak onstuimige compositiedelen. Hoeks orkestrale muziek maakt de spanning tastbaar die ontstaat als een moderne tonale compositie wordt uitgevoerd door modale bourdoninstrumenten. Dat resulteert in rijke en spannende harmonieën, scherpe en schurende dissonanten en stuwende, maar evengoed contrasterende ritmes. Streep verschaft draailier en doedelzak moeiteloos een eigen plaats in de hedendaagse muziek.
Het concertprogramma vermeldt naast Streep composities uit de late Middeleeuwen, een baroksuite van Naudot (18e eeuw), traditionele muziek en hedendaagse composities van o.a. Willem Schot en Joop Biegelaar.
Klankkleur en harmonie zijn de sleutelwoorden van het Streep-programma: in alle onderdelen wordt de luisteraar getrakteerd op ongehoorde klanken. Welkom in de wereld van de bourdon!
Streep bestaat uit: Geery Staal, Twan van Schijndel , Cor Westbroek, Martijn Dekker, René Meeuws, Gaby Schreiner (draailier); Puck Duits, Willem Schot, Bart Wijnen, Jarig Plantinga (doedelzak); Gert de Vries (piano); Rick Korssen (basgitaar); Mark Boeijen (percussie); Paul Jacobs (dirigent in ‘Streep’).
Streep is een productie van de Stichting Draailier en Doedelzak en kwam tot stand met financiële steun van de Provincie Gelderland en het Prins Bernhard Cultuurfonds.
Streep concerteert op zaterdag 27 mei in het kerkje van Schurega (Kerklaan 1 Jubbega). Aanvang 20.00 uur (zaal open 19.30 uur). Entree € 7,50; voorbestelling toegangskaarten à € 6,- via sdd@antenna.nl. Nadere informatie is te vinden op www.draailier-doedelzak.nl.
